| Z A K Ł A D E P I D E M I O L O G I I N I Z P - P Z H | |
| DEFINICJE PRZYPADKÓW CHORÓB ZAKAŹNYCH na potrzeby nadzoru epidemiologicznego | |
| SPRAWOZDANIE MZ-56 | |
| - p y t a n i a i o d p o w i e d z i - | |
| 2 0 0 5 - 2 0 0 8 | |
| 4.12.2008 r. | |
| 64. | Czy w pozycji 171. sprawozdania MZ-56 (nowo wykryte zakażenia HCV) należy wykazywać zakażenie HCV stwierdzone u kilkudniowego dziecka urodzonego przez matkę, u której wykryto anty-HCV. U dziecka zakażenie stwierdzono metodą immunoenzymatyczną. |
| Nie. U dzieci wykrywa się przeciwciała anty-HCV pochodzące od matki do około 18. miesiąca życia. Wykrycie swoistych przeciwciał (nawet testem potwierdzenia) u dzieci w tym wieku nie świadczy więc o zakażeniu dziecka. W takiej sytuacji zgłoszenie zakażenia należy traktować jako "podejrzenie" do czasu potwierdzenia lub wykluczenia zakażenia u dziecka przez lekarza prowadzącego (może to być zrobione w ciągu kilku pierwszych miesięcy życia badaniem PCR, które musi zostać powtórzone w odpowiednim odstępie czasu). | |
| 5.11.2008 r. | |
| 63. | Czy wywołane przez hantawirusy przypadki zachorowań o opisie klinicznym odpowiadającym gorączce krwotocznej z zespołem HFRS połączone z wywiadem epidemiologicznym wskazującym na kontakt z gryzoniami (i/lub ich wydalinami /wydzielinami) oraz laboratoryjnym wykazaniem obecności specyficznych przeciwciał w klasie IgM należy wykazać w sprawozdaniu MZ-56 i w jakiej pozycji? Pierwsze rozpoznane przypadki z województwa podkarpackiego wykazano w pozycji 95, ale po uzgodnieniach z PZH zostały one odwołane (korekta do meldunku) i do czasu zweryfikowania wyników badań laboratoryjnych wykazane jedynie w miesięcznym "Raporcie o zachorowaniach oraz podejrzeniach zachorowań na niektóre choroby zakaźne". |
| W sprawozdaniu MZ-56 pozycja 95 przeznaczona jest do wykazywania przypadków wirusowych gorączek krwotocznych zawlekanych do Polski z innych obszarów świata. W tym przypadku mamy do czynienia z przypadkami zachorowań rodzimych, i co ważniejsze, spowodowanych zakażeniem serotypem hantawirusów, który występuje endemicznie na tym obszarze Europy. Z uwagi na epidemiologiczne znaczenie informacji o wykrywanych w kraju przypadkach zachorowań wywołanych przez hantawirusy, od roku 2009 r. zachorowania te zostaną wyodrębnione w sprawozdaniach MZ-56 jako osobna pozycja. Do tego czasu zachorowania takie należy wykazywać w MZ-56 w pozycji 172 (rezerwowej) w kolumnie 6 (razem), czyli bez kwalifikowania przypadków, zamieszczając jednocześnie w uwagach do sprawozdania informację: "Poz. 172: A98.5 Choroba wywołana przez hantawirusy". | |
| 5.10.2008 r. | |
| 62. | Zgłoszono ropowicę dłoni lewej spowodowaną przez Streptococcus pyogenes z kodem ICD-10: L08. Czy należy ją wykazać w sprawozdaniu o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach MZ-56 w wierszu 172, czy też nie wykazywać jej nigdzie, w związku z tym, że choroba ta nie jest ujęta w ww. sprawozdaniu w żadnej pozycji. |
| Ropowica, czyli ostre, ropne zapalenie luźnej tkanki łącznej, nie jest wykazywana w MZ-56, ale bynajmniej nie dlatego, że w sprawozdaniu nie ma odpowiedniej pozycji. Nie jest wykazywana, ponieważ sprawozdanie (ze szczegółowością ograniczoną względami technicznymi) obejmuje jedynie choroby (stany), których zgłaszanie jest obowiązkowe z mocy "Ustawy o chorobach zakaźnych i zakażeniach". Ropowica do takich nie należy. S. pyogenes (inwazyjne i penicylinooporne) figurują wprawdzie w wykazie biologicznych czynników chorobotwórczych objętych tą Ustawą, ale - zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia (Dz.U. 2007, Nr 203, poz. 1467) - nie jest wymagane zgłaszanie dodatnich wyników badania w tym kierunku. S. pyogenes może jednak wywoływać choroby objęte obowiązkiem zgłaszania i wykazywane w MZ-56, takie jak np. "posocznica" czy "zapalenie płuc o etiologii zakaźnej". Przypadki zgłaszania do stacji sanitarno-epidemiologicznych chorób, których zgłaszanie nie jest wymagane, nie należą do rzadkości. Wszystkie takie zgłoszenia powinny być rejestrowane (chociażby ze względów administracyjnych), nie oznacza to jednak, że muszą być wykazywane w takich sprawozdaniach, jak MZ-56. | |
| 29.07.2008 r. | |
| 61. | W jaki sposób należy wykazać przypadek zgłoszony przez lekarza jako toksoplazmoza, u kobiety ciężarnej bez objawów klinicznych toksoplazmozy, gdzie podstawą rozpoznania były przeprowadzone badania serologiczne? Badania te wykonane były przy użyciu różnych serologicznych testów komercyjnych, co nie daje możliwości wykazania znamiennego wzrostu miana swoistych przeciwciał przeciwko Toxoplasma gondii. |
| Zgodnie z definicją toksoplazmozy, stosowaną obecnie w nadzorze epidemiologicznym w Polsce, każde zgłoszone przez lekarza zachorowanie na toksoplazmozę (ale nie podejrzenie zachorowania), które nie spełnia żadnego z trzech kryteriów potwierdzenia laboratoryjnego, powinno zostać wykazane w sprawozdaniu MZ-56 jako przypadek "możliwy". Dotyczy to także przypadków bez wyraźnych objawów klinicznych, takich jak opisany. | |
| 60. | Zgłoszono nam przypadek jersiniozy pozajelitowej: A28.2 - miopatia w przebiegu infekcji, M.63 (choroba mięśni w przebiegu chorób sklasyfikowanych gdzie indziej). U pacjenta stwierdzono podwyższony poziom przeciwciał: IgA - 123,45; IgM - 118,81; IgG - 206,18. Przypadek ten nie pasuje do obowiązujących definicji przypadku jersiniozy pozajelitowej. Jak należy go zgłosić ? |
| Z uwagi na nietypowe dla zakażeń pałeczkami Yersinia objawy kliniczne opisany przypadek nie spełnia kryteriów żadnej z definicji jersiniozy pozajelitowej stosowanych obecnie w rutynowym nadzorze epidemiologicznym nad tą chorobą w Polsce. Tym samym, w ogóle nie może być wykazany jako jersinioza w sprawozdaniu MZ-56. Stosowane definicje, to definicje chorób zakaźnych opracowane specjalnie dla nadzoru epidemiologicznego. Nie są one dokładnym odzwierciedleniem rozpoznań klinicznych owych chorób, dlatego może zdarzyć się (jak w powyższym przypadku), że patogen został zidentyfikowany na podstawie badań laboratoryjnych, natomiast obraz kliniczny choroby wyklucza możliwość zakwalifikowania przypadku jako zachorowania wywołanego przez ten patogen. | |
| 27.07.2008 r. | |
| 59. | Jak prawidłowo zarejestrować przypadek choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae typ nieokreślony? |
| Definicja inwazyjnej choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae przyjęta w UE i stosowana obecnie w nadzorze epidemiologicznym w Polsce (bez zmian w stosunku do wersji oryginalnej), faktycznie może budzić wątpliwości przy kwalifikowaniu przypadków, w których nie określono typu serologicznego. Mając na uwadze zmiany wprowadzone w nowej wersji definicji UE (jej wdrożenie w Polsce przewiduje się od 2009 r.) przypadki potwierdzone laboratoryjnie należy kwalifikować jako inwazyjną chorobę wywołaną przez Haemophilus influenzae, niezależnie od określenia typu serologicznego. Uwaga: Szczegółowe dane o wynikach wykonanych badań laboratoryjnych (w tym informacja o serotypie) powinny znaleźć się w jednostkowym raporcie o zachorowaniu (wywiadzie epidemiologicznym) przesyłanym do Zakładu Epidemiologii NIZP-PZH. | |
| 58. | Jak zarejestrować rozpoznaną klinicznie przez lekarza posocznicę/ zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, gdy posiewy krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego są ujemne, natomiast wynik testu lateksowego płynu w kierunku Neisseria meningitidis jest wybitnie dodatni? Czy taki przypadek można wykazać w sprawozdaniu MZ-56 jako inwazyjną chorobę meningokokową, a jeżeli tak, to jak go zakwalifikować: jako "prawdopodobny" czy jako "potwierdzony"? |
| W definicji przypadku inwazyjnej choroby meningokokowej (IChM) przyjętej w UE i stosowanej obecnie w nadzorze epidemiologicznym w Polsce (bez zmian w stosunku do w wersji oryginalnej), dodatni wynik testu lateksowego nie jest traktowany jako spełnienie laboratoryjnego kryterium rozpoznania tej choroby. Definicja IChM dopuszcza jednak możliwość zakwalifikowania przypadku jako "prawdopodobnego" bez jakiegokolwiek potwierdzenia laboratoryjnego, jeżeli spełnione są kliniczne kryteria rozpoznania choroby. Dodatni wynik testu lateksowego należy w takiej sytuacji traktować jako istotne wzmocnienie tego rozpoznania. | |
| 57. | Jak w MZ-56 wykazywać wrodzone bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych? Czy tylko z numerami (odpowiednio) G00.1 do G00.9 w pozycji 144 lub 145 sprawozdania, czy również z numerem P37.8, w pozycji 159 - analogicznie do wykazywania wrodzonych posocznic w dwóch pozycjach sprawozdania? |
| Wrodzone zapalenie opon-mózgowo rdzeniowych o etiologii bakteryjnej (określonej lub nie określonej) w sprawozdaniu MZ-56 należy wykazać w dwu pozycjach: w poz. 159 - jako "Inne wrodzone zakażenia i choroby pasożytnicze - inne określone i nie określone" oraz (w zależności od czynnika etiologicznego) w jednej z pięciu innych pozycji MZ-56: w poz. 50 (Neisseria meningitidis), w poz. 132 (Streptococcus pneumoniae), w poz. 139 (Haemophilus influenzae), w poz. 144 (inny określony) lub w poz. 145 (nie określony). Zasada wykazywania takich przypadków - skądinąd niezwykle trudnych, a często wręcz niemożliwych do zdiagnozowania - faktycznie jest analogiczna, jak wykazywania posocznicy bakteryjnej noworodka. Uwaga: Wykazując jakiekolwiek zachorowania w sprawozdaniu MZ-56 w poz. 155 (wrodzone choroby wirusowe - inne określone i nieokreślone) lub w poz. 159 (inne wrodzone zakażenia i choroby pasożytnicze - inne określone i nie określone) należy w "Uwagach" do tego sprawozdania zamieścić bliższe informacje o każdym wykazanym przypadku (jednostka chorobowa i kod ICD-10), np.: "Poz. 155: wrodzona ospa wietrzna - P35.8", "Poz. 159: 1 przypadek noworodkowej drożdżycy - P37.5; 1 przypadek wrodzonego bakteryjnego zapalenia mózgu BNO - P37.8". | |
| 56. | Jak należy zakwalifikować taki przypadek - jako ostre, czy jako przewlekłe zachorowanie? (1) Lekarz /krwiodawstwo/ przesyła zgłoszenie zachorowania na przewlekłe wzw typu B opierając się tylko na dodatnim wyniku DNA HBV; (2) brak objawów klinicznych; (3) próby wątrobowe w normie; (4) pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości, jest zdziwiony wynikiem dodatnim HBV. Ta sama sytuacja dotyczy zgłoszeń zachorowań na wzw typu C. |
| W nadzorze nad wzw B w Polsce w 2005 r. dla zachorowań ostrych wprowadzono definicję przypadku przyjętą w ramach UE, natomiast dla zachorowań rozpoznawanych w fazie przewlekłej nie wprowadzano definicji. Biorąc pod uwagę przytoczony wyżej opis przypadku, proponujemy wykazać go w sprawozdaniu MZ-56, zgodnie ze zgłoszeniem lekarza, jako przewlekłe wzw B, tj. w pozycji sprawozdania nie objętej definicją. Z merytorycznego punktu widzenia samo wykrycie DNA HBV nie potwierdza ostrej fazy choroby, wykrywa się je bowiem zarówno w przypadkach ostrych, jak i przewlekłych. (Szereg definicji przyjętych w UE nie sprawdziło się w praktyce, w tym definicja ostrego wzw B, między innymi ze względu na niedostateczne uwzględnienie kliniki. Nowa wersja definicji UE, której wdrożenie w Polsce planuje się od 2009 roku, uwzględnia ten problem.) Przypadki wzw C są o tyle prostsze do kwalifikacji, że aktualnie stosowana definicja UE wyraźnie wymaga uwzględniania objawów (m.in. podwyższony poziom transaminaz), wobec czego przypadki objawowe w sprawozdaniu MZ-56 wykazuje się w pozycji "zachorowania", a przypadki bezobjawowe - w pozycji "nowo wykryte zakażenia HCV". | |
| 17.07.2008 r. | |
| 55. | W związku z trudnością w kwalifikacji zachorowań na krztusiec, proszę o udzielenie informacji czy zakwalifikowanie przypadku jako "potwierdzony", oprócz obrazu klinicznego, wymaga spełnienia jednego czy więcej z kryteriów rozpoznania laboratoryjnego? |
| Zgodnie z definicją krztuśca stosowaną aktualnie w nadzorze epidemiologicznym w Polsce, laboratoryjne kryteria rozpoznania tej choroby to (a) wykrycie znamiennego wzrostu poziomu swoistych przeciwciał przeciw Bordatella pertussis u osób nie szczepionych w ostatnim okresie, (b) wykrycie kwasu nukleinowego B. pertussis, (c) izolacja B. pertussis z materiału klinicznego. Przy spełnionym kryterium klinicznym (obraz kliniczny odpowiadający krztuścowi) spełnienie tylko jednego z podanych kryteriów laboratoryjnego rozpoznania jest całkowicie wystarczające do wykazania zachorowania w MZ-56 jako przypadku "potwierdzonego". Zasada, że spełnienie jednego z kryteriów laboratoryjnych wystarcza, dotyczy wszystkich definicji, w których nie zaznaczono wyraźnie, że musi być spełnionych więcej kryteriów (np. definicja wąglika). | |
| 13.06.2008 r. | |
| 54. | Proszę o określenie pod jaką pozycją w sprawozdaniu MZ-56 można zarejestrować zatrucie rtęcią z termometru (samobójcze). |
| Poszczególne pozycje sprawozdania MZ-56 zostały opisane słownie oraz z użyciem kodów "Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób" (ICD-10). Jeżeli opis słowny nie pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie, w której pozycji sprawozdania należy wykazać dany przypadek zatrucia (choroby, zakażenia) należy odwołać się do kodów ICD-10. W przyporządkowywaniu poszczególnym zatruciom (chorobom, zakażeniom) właściwych kodów ICD-10 pomaga "Indeks alfabetyczny" (III tom ICD-10, obejmujący indeks chorób i rodzajów urazów, zewnętrzne przyczyny urazów oraz tabelę leków i substancji chemicznych. Zatrucie rtęcią ma kod T56.1 (Toksyczny efekt metali: rtęć i jej związki), a więc mieści się w poz. 168 sprawozdania MZ-56, oznaczonej kodami T52-T59 i opisanej jako "Inne zatrucia: innymi substancjami zazwyczaj nie stosowanymi w celach leczniczych". Uwaga: Korzystając z indeksu należy pamiętać o konieczności zweryfikowania znalezionego kodu, poprzez sprawdzenie jego opisu w liście tabelarycznej (I tom ICD-10). Opieranie się wyłącznie na indeksie lub na liście tabelarycznej może doprowadzić do przypisania błędnego kodu. | |
| 27.02.2008 r. | |
| 53. | Jak maksymalnie długi może być okres od zgłoszenia przypadku do wykazania tego zgłoszenia w meldunku MZ-56? |
| Jeżeli zgłoszonym "przypadkiem" jest zachorowanie, które spełnia kryteria przyjęte przy rejestracji i wykazywaniu w raportach zachorowań na daną chorobę, to przypadek taki powinien zostać wykazany w sprawozdaniu MZ-56 za okres, w którym zgłoszenie wpłynęło do właściwej terytorialnie stacji sanitarno-epidemiologicznej. Tak więc, zgłoszenie ospy wietrznej przez lekarza, które wpłynęło do stacji sanitarno-epidemiologicznej 31 grudnia 2007 r., powinno być wykazane w sprawozdaniu za okres od 16 do 31 grudnia 2007 r., czyli w Meldunku 12/B/07. Konieczność zebrania dodatkowych informacji o zgłoszonym przypadku, jeśli nie mają one rozstrzygającego znaczenia dla ustalenia, czy przypadek w ogóle powinien być wykazywany w sprawozdaniach MZ-56, nie może być powodem opóźnienia w wykazaniu zgłoszenia w MZ-56. Przypominamy, że zgłoszenie zgonu z powodu choroby objętej obowiązkiem zgłaszania, jeśli nie było poprzedzone zgłoszeniem zachorowania, należy traktować tak jak zgłoszenie zachorowania. Podobnie należy też traktować niektóre zgłoszenia dodatnich wyników badań laboratoryjnych. (patrz odp. 18, 23 i 27) | |
| 20.02.2008 r. | |
| 52. | Czy w pozycji 171. sprawozdania MZ-56 można wykazać nowo wykryte zakażenie HCV jako przypadek "prawdopodobny" jeżeli u pacjenta oznaczono przeciwciała swoiste dla HCV metodą immunoenzymatyczną, natomiast dodatkowych badań (test wykorzystujący metodę immuno-blot, wykrycie HCV RNA) nie wykonano lub nie posiadamy informacji na temat tych badań? |
| W świetle definicji przyjętej na potrzeby nadzoru - tak, gdyż posiadamy informacje jedynie o wykryciu przeciwciał metodą immunoenzymatyczną. (Zawsze jednak należy dążyć do ustalenia czy zostały wykonane dodatkowe badania!). W chwili otrzymania dodatkowych informacji na temat wykonanych badań laboratoryjnych, np. potwierdzenia testem RIBA lub jakimkolwiek innym testem wykorzystującym metodę immunoblot, lub wykrycia kwasu nukleinowego w materiale klinicznym, przypadek taki należałoby przekwalifikować na "potwierdzony" i odpowiednio skorygować dane w MZ-56. Należy pamiętać, iż w sytuacji gdy dodatnim wynikom laboratoryjnym towarzyszą objawy kliniczne (opisane w definicji) i/lub podwyższony poziom aminotransferaz, to przypadek nowo wykrytego zakażenia HCV ("prawdopodobny" lub "potwierdzony") należy równocześnie wykazać w MZ-56 w poz. 104., jako zachorowanie na wzw typu C. W tej jednostce chorobowej, zgodnie z definicją UE, istnieje tylko jedna kategoria przypadku "potwierdzony". | |
| 19.02.2008 r. | |
| 51. | Czy w meldunku MZ-56 należy wykazać następujący przypadek "styczności i narażenia na wściekliznę"?: Mężczyzna został ugryziony przez nieznanego psa w Szkocji. Dwa dni później, w Polsce zgłosił się do jednej z Poradni Profilaktyki Wścieklizny, gdzie został zakwalifikowany do szczepień p/ wściekliźnie i otrzymał pierwszą dawkę szczepionki. Kolejne dawki (II-IV) szczepionki miał otrzymać w innych miejscach pobytu w Polsce, zaś V dawkę w Szkocji. |
| Zachorowania, które wykazywane są w sprawozdaniu MZ-56, to zachorowania do których doszło w Polsce. Poz. 82. w sprawozdaniu MZ-56 (styczność i narażenie na wściekliznę/ potrzeba szczepień) różni się od innych pozycji tego sprawozdania tylko tym, że wykazuje się w niej nie zachorowania, lecz narażenia. Także i w tej pozycji obowiązuje zasada "właściwości terytorialnej", czyli wykazuje się wyłącznie narażenia, do których doszło w Polsce. Opisany przypadek powinien więc zostać zarejestrowany (jak każde zgłoszenie!), powinno się dla niego wypełnić "Formularz dla rejestracji osób szczepionych przeciwko wściekliźnie", ale nie należy tego przypadku wykazywać w sprawozdaniu MZ-56. Stacja sanitarno-epidemiologiczna właściwa terytorialnie dla miejsca podania I. dawki szczepionki powinna zadbać o uzupełnienie w "Formularzu" historii dalszych szczepień i przesłanie go do Zakładu Epidemiologii NIZP-PZH* oraz wykazać przypadek rozpoczęcia szczepienia przeciw wściekliźnie w "Rocznym sprawozdaniu ze szczepień ochronnych" (MZ-54). * Por.: "Wykaz raportów jednostkowych (wywiadów epidemiologicznych) przesyłanych obligatoryjnie przez stacje sanitarno-epidemiologiczne do Zakładu Epidemiologii NIZP-PZH wraz z terminami ich przesyłania" | |
| 31.01.2008 r. | |
| 50. | Jak w definicji zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C rozumieć sformułowanie "w wyjątkowych sytuacjach dopuszczalne jest wykazanie jednego zgłoszenia jako "potwierdzonego" przypadku wzw typu C i "prawdopodobnego" przypadku nowo wykrytego zakażenia HCV"? |
| Za wyjątkową uważamy sytuację gdy:
W sprawozdaniu MZ-56 przypadek taki (w myśl definicji wzw C przyjętej w UE) zostanie wykazany jako zachorowanie w poz. 104 w kategorii "potwierdzony", natomiast jako nowo wykryte zakażenie HCV w poz. 171 w kategorii "prawdopodobny". W każdej takiej sytuacji należy oczywiście dążyć do ustalenia, czy dokonano potwierdzenia (lub wykluczenia) laboratoryjnego, stąd też wyjątkowość sytuacji, w której może zaistnieć rozbieżność w klasyfikacji - "potwierdzone" zachorowanie i "prawdopodobne" nowo wykryte zakażenie. Z uwagi na to, że metoda immunoenzymatyczna nie jest wystarczająco swoista, w nadzorze epidemiologicznym konieczne jest odróżnienie osób, u których zostało potwierdzone zakażenie, od osób z dodatnim wynikiem testu przesiewowego. Ma to kluczowe znaczenie dla określenia liczby nowo wykrywanych zakażeń, stąd decyzja o wprowadzeniu definicji przypadku nowo wykrytego zakażenia HCV. | |
| 24.06.2005 r. | |
| 49. | W jakiej pozycji sprawozdania MZ-56 należy wykazać posocznicę bakteryjną noworodka, meningokokową? W objaśnieniach do sprawozdania (pkt. 27) podano, że zachorowania wykazane w poz. 156 (posocznica bakteryjna noworodka) należy równocześnie wykazać w pozycjach 54-58, ale posocznica meningokokowa wykazywana jest w poz. 52. |
| Meningokokową posocznicę bakteryjną noworodka, oprócz jej wykazania w pozycji 156, należy również wykazać w odpowiednich pozycjach dotyczących choroby meningokokowej, tj., w poz. 49 - choroba meningokokowa ogółem, w poz. 52 - posocznica meningokokowa, a jeśli wystąpiły odpowiednie objawy, również w innych pozycjach dotyczących choroby meningokokowej (zgodnie z pkt 10 objaśnień). W objaśnieniach do posocznicy noworodków (pkt 27) przez przeoczenie pominięto pozycje 52, 133 i 140, dotyczące chorób inwazyjnych wywołanych przez N.meningitidis, S.pneumoniae oraz H.influenzae. | |
| 48. | Na formularzu zgłoszenia choroby zakaźnej jako ostateczne rozpoznanie widnieje "Ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych", kod G04.2 wg ICD-10. Z posiewu płynu mózgowo-rdzeniowego izolowano Neisseria meningitidis gr. B. Czy zachorowanie to w MZ-56 wykazać jako chorobę meningokokową, tj. w poz. 50 i 49, czy jako bakteryjne zapalenie opon mózgowych w poz. 144? |
| W takiej sytuacji, w ramach merytorycznej weryfikacji zgłoszeń, należy skontaktować się z lekarzem zgłaszającym zachorowanie i wyjaśnić rozbieżność pomiędzy treścią zgłoszenia a wynikiem badań laboratoryjnych. Najprawdopodobniej doszło do niewłaściwego zaklasyfikowania przypadku przez zgłaszającego (co nie jest takie rzadkie) lub zgłoszenia dokonano przed otrzymaniem wyniku posiewu. | |
| 3.05.2005 r. | |
| 47. | Gdzie należy sklasyfikować bakteryjne zapalenie opon mózgowych - pneumokokowe (G00.1)? W sprawozdaniu MZ-56 nie ma wyszczególnionego tego kodu. |
| Pneumokokowe zapalenie opon mózgowych jest jedną z postaci inwazyjnej choroby wywołanej przez Streptococcus pneumoniae. W sprawozdaniu MZ-56 należy je wykazać w poz. 131 i 132 (wyłącznie w tych pozycjach). | |
| 2.05.2005 r. | |
| 46. | Jak zarejestrować przypadek boreliozy u leśnika (bez objawów), w surowicy, którego nie stwierdzono rok wcześniej swoistych przeciwciał? Udokumentowane badania: grudzień 2003 r. - brak swoistych przeciwciał w surowicy; grudzień 2004 r. - swoiste przeciwciała IgM -30,9 BBU/ml (wg kryterium laboratorium - próba wysokododatnia); luty 2005 r. - swoiste przeciwciała IgM -31,3 BBU/ml. Podczas wykonywania pracy zawodowej wielokrotnie dochodziło do ukąszenia przez kleszcza. Badania wykonywano jako okresowe w zakładzie pracy. |
| W nadzorze epidemiologicznym nad boreliozą przyjęto zasadę uwzględniania w raportach jedynie przypadków objawowych, z wyjątkiem tych, w których wyizolowano krętki z materiału klinicznego. W związku z tym opisanego przypadku nie należy wykazywać w sprawozdaniu MZ-56. | |
| 45. | Czy zachorowanie na wzw typu B i jednocześnie na wzw typu C, wykazane w pozycji 105 sprawozdania MZ-56, należy także wykazać zarówno jako wzw typu B (w pozycji 102 lub 103) jak i wzw typu C (w pozycji 104)? Z wyjaśnień na końcu formularza MZ-56 wynika, że prawdopodobnie tak. |
| Oczywiście, tak. W 2005 r. nastąpiła zmiana w sposobie wykazywania w MZ-56 zachorowań na wzw z koinfekcją HBV/HCV (do 2004 r. zachorowania te nie były w sprawozdaniach włączane do zachorowań na wzw typu B ani do zachorowań na wzw typu C). | |
| 30.04.2005 r. | |
| 44. | Czy w przypadku współistnienia posocznicy (z dodatnim posiewem krwi, np. N. meningitidis) i zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (z ujemnym posiewem płynu mózgowo-rdzeniowego) zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych rejestrować jako określone, czy nieokreślone? |
| Dla celów nadzoru epidemiologicznego bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, przy którym posiew krwi jest dodatni (i nie zachodzi podejrzenie, że doszło do zanieczyszczenia próbki florą naturalną skóry), należy uznać za "określone". Jeśli dotyczy to zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych ze współistniejącą posocznicą meningokokową, w sprawozdaniu MZ-56, należy przypadek wykazać w pozycjach 49, 50 i 52 (choroba meningokokowa), w rubryce 5. Podobną zasadą należy kierować się w przypadku, gdy z krwi wyizolowano S. pneumoniae lub H. influenzae (patrz odp. 30). W przypadku innych czynników bakteryjnych należy przypadek wykazać w poz. 144 (bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu, określone) i w jednym z wierszy 54-58 (posocznica) - w zależności od czynnika etiologicznego (patrz odp. 25). | |
| 43. | Czy w MZ-56 w pozycji 20 (i innych z opisem "u dzieci do lat 2") wykazywać zachorowanie jeżeli dziecko ma skończone 2 lata natomiast nie ma jeszcze 3 lat? |
| W sprawozdaniu MZ-56 w pozycjach z opisem "u dzieci do lat 2" wykazuje się wyłącznie zachorowania dzieci, które nie ukończyły jeszcze dwu lat. Nie należy wykazywać w tych pozycjach zachorowań dzieci, które ukończyły dwa lata i są w trzecim roku życia (patrz odp. 31). | |
| 8.03.2005 r. | |
| 42. | Jak klasyfikować przypadek zachorowania na toksoplazmozę jeśli wykonano tylko jedno badanie wskazujące na wzrost swoistych przeciwciał? |
| Wzrost jest procesem dynamicznym, który można wykazać jedynie poprzez zbadanie co najmniej 2 próbek pobranych w określonym odstępie czasu. Na podstawie jednorazowego badania, w którym wykazano podwyższone miano swoistych przeciwciał, nie można stwierdzić czy mamy do czynienia z aktywnym zakażeniem. W przypadku otrzymania zgłoszenia zachorowania udokumentowanego jednokrotnym badaniem swoistych przeciwciał, należy sprawdzić czy ośrodek zgłaszający wykonał badanie potwierdzające. Jeżeli takie badanie zostało wykonane i stwierdzono wzrost miana swoistych przeciwciał, to zachorowanie klasyfikuje się jako przypadek "potwierdzony". Jeżeli wynik drugiego badania nie wykazał wzrostu miana swoistych przeciwciał lub drugiego badania nie wykonano - zachorowanie klasyfikuje się jako przypadek "możliwy". | |
| 7.03.2005 r. | |
| 41. | Czy lambliozę (giardiozę) oraz owsicę należy rejestrować w MZ-56 na podstawie wyników badań? |
| W świetle definicji lambliozy, przyjętej na potrzeby nadzoru epidemiologicznego, spełnienie podanych w definicji laboratoryjnych kryteriów rozpoznania jest warunkiem wystarczającym do zaklasyfikowania zachorowania jako przypadku "potwierdzonego". Zgłoszenie do stacji sanitarno-epidemiologicznej wyniku badania spełniającego te kryteria jest więc wystarczającą podstawą do wykazania zachorowania w sprawozdaniu MZ-56 (o ile nie jest to np. wynik kolejnego, kontrolnego badania osoby, której zachorowanie zostało już wcześniej zarejestrowane). W nadzorze nad owsicą nie wprowadzono jeszcze definicji przypadku. Jednocześnie, dodatni wynik badania laboratoryjnego nie jest równoznaczny ze stwierdzeniem choroby wymagającej leczenia. Dlatego w sprawozdaniach MZ-56 należy wykazywać wyłącznie zachorowania zgłoszone przez lekarza. W obu przypadkach należy jednak wyjaśnić dlaczego nie wpłynęły zgłoszenia zachorowań. | |
| 4.03.2005 r. | |
| 40. | Czy jednoczesne zgłoszenie zachorowania na wirusowe nie określone zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych dotyczące jednej osoby zarejestrować w poz. 86 i 90? |
| Pozycję 86 sprawozdania MZ-56 opisano jako "wirusowe zapalenie mózgu - nie określone" i opatrzono kodem A86 wg ICD-10. W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób kodem tym objęto zarówno "zapalenie mózgu" jak i "zapalenie mózgu i rdzenia" oraz "zapalenie mózgu i opon mózgowych". Pozycja 90 sprawozdania MZ-56, zgodnie z opisem słownym tej pozycji i podanymi kodami ICD-10 (A87.1-9; B02.1) obejmuje (z kilkoma wyjątkami) przypadki "zapalenia opon mózgowych". Z opisów tych pozycji wynika więc, że zgłoszone zachorowanie należy wykazać wyłącznie w pozycji 86. | |
| 2.03.2005 r. | |
| 39. | Istnieją dwie bąblowice, różniące się znacznie obrazem klinicznym i znaczeniem epidemiologicznym. W wykazie jest tylko jedna bąblowica. Generalnie biorąc definicje chorób pochodzenia pasożytniczego są bardzo lakoniczne i mam wątpliwości czy poprawią poprawność zgłaszalności. |
| W definicji bąblowicy przyjętej na potrzeby nadzoru epidemiologicznego w punkcie "opis kliniczny" zwraca się uwagę, że choroba "może przebiegać z obecnością różnych objawów lub zespołów objawów". Pozwala to na stosowanie wspólnej definicji zarówno dla przypadków wywołanych przez Echinococcus granulosus jak i Echinococcus multilocularis. Wspólna definicja i wykazywanie w jednej pozycji sprawozdań zbiorczych nie oznacza bynajmniej nie rozdzielania obu bąblowic w nadzorze. Jest to dokonywane na podstawie danych zawartych w jednostkowych raportach o zarejestrowanych zachorowaniach (przesyłanych do Zakładu Epidemiologii PZH jako uszczegółowienie informacji przekazanej w formie zbiorczej), o ile pozwalają na to zawarte w tych raportach dane o wynikach wykonanych badań diagnostycznych, przede wszystkim histopatologicznych lub serologicznych. Definicje są, naszym zdaniem, nie tyle lakoniczne co ramowe, ale w takiej formie (i było to zamierzone) zostały wprowadzone w krajach UE (Decyzja Komisji z dnia 19 marca 2002 r. ustanawiająca definicje przypadku w celu zgłaszania chorób zakaźnych do sieci wspólnotowej; 2002/253/EC). Celem wprowadzenia definicji nie było zwiększenie "poprawności" zgłoszeń, a zapewnienie porównywalności danych w ramach Unii Europejskiej. | |
| 38. | Czy w sprawozdaniu MZ-56 boreliozę z Lyme przebiegającą pod postacią neuroboreliozy (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) należy wykazać tylko jako chorobę z Lyme (A69.2) w poz. 66, czy w dwóch pozycjach, tzn. w poz. 66 - A69.2 choroba z Lyme, oraz w poz. 143 - G01 zapalenie opon mózgowych w innych chorobach objętych MZ-56. |
| W MZ-56 neuroboreliozę w postaci zapalenia opon mózgowych należy wykazać w poz. 66 (choroba z Lyme) oraz w poz. 143 (zapalenia opon mózgowych w innych chorobach objętych MZ-56). Przyjęty sposób wykazywania neuroinfekcji umożliwia monitorowanie liczby wszystkich zapaleń opon mózgowych, niezależnie od czynnika etiologicznego (do czego obliguje "Ustawa o chorobach zakaźnych i zakażeniach"), bez nadmiernego rozbudowywania formularza MZ-56. | |
| 24.02.2005 r. | |
| 37. | W jaki sposób wykazać zgłoszone przez lekarza podejrzenie odry, jeżeli nie wykonano badania serologicznego? |
| Sposób zaklasyfikowania zgłoszonego przez lekarza podejrzenia zachorowania na odrę (jeżeli nie wykonano badania serologicznego jednoznacznie potwierdzającego lub wykluczającego tę chorobę i jeżeli lekarz nie zmienił rozpoznania) zależy od dodatkowych informacji klinicznych i epidemiologicznych zebranych o tym przypadku: | |
| 23.02.2005 r. | |
| 36. | Kto powinien określić kod wg ICD-10 w przypadku pogryzienia przez nieznane zwierzę? Do Stacji docierają zgłoszenia (od chirurgów) z kodem i opisem uszkodzeń, w Stacji, po wywiadzie epidemiologicznym jest podejmowana decyzja o ewentualnej konieczności szczepienia, Statystyka medyczna otrzymuje opisowy wywiad, ale bez kodu ICD-10, a są do wyboru: Z20.3 - Styczność i narażenie na wściekliznę; lub Z24.2 - Potrzeba szczepień przeciwko wściekliźnie. |
| Bez względu na rozwiązania organizacyjne przyjęte w konkretnej stacji sanitarno-epidemiologicznej, merytoryczny nadzór nad sposobem kwalifikowania zgłoszeń (zachorowań, podejrzeń zachorowań, zgonów, zakażeń, dodatnich wyników badań laboratoryjnych) sprawuje dział epidemiologii. Do pracowników tego działu należy więc weryfikacja, w tym zmiana lub uzupełnienie, kodu zastosowanego przez lekarza w nadesłanym zgłoszeniu. Jeżeli zgłoszenie dotyczyło zdarzenia opisanego np. jako "W54.4 - ugryzienie przez psa - ulica", to zadaniem działu epidemiologii jest wyjaśnienie z lekarzem zgłaszającym ten przypadek oraz z osobą poszkodowaną, czy zdarzenie to należy traktować jako narażenie na wściekliznę (Z20.3) i czy zachodzi potrzeba szczepień (Z24.2). W MZ-56 wykazywane są wyłącznie przypadki spełniające oba warunki, stąd podwójny kod stosowany w opisie tej pozycji. | |
| 16.02.2005 r. | |
| 35. | Czy lekarz zgłaszając zachorowanie na posocznicę bakteryjną noworodka (kod P36 wg ICD-10) powinien na zgłoszeniu zachorowania umieścić kod czynnika etiologicznego? |
| Formularz zgłoszenia zachorowania na chorobę zakaźną wprowadzony rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2003 r. (Dz. U., Nr 90, poz. 853) wymaga podania przez lekarza czteroznakowego kodu rozpoznanej/ podejrzewanej choroby. W przypadku posocznicy bakteryjnej noworodka czwarty znak kodu ICD-10 wyodrębnia właśnie niektóre czynniki etiologiczne. W takim zakresie, w jakim wiąże się to ze stosowaniem czteroznakowego kodu, umieszczenie w zgłoszeniu kodu czynnika etiologicznego jest oczywiście obligatoryjne. Nie jest natomiast obowiązkowe w zgłoszeniu (aczkolwiek bardzo wskazane) podawanie przez lekarza bardziej szczegółowych informacji o patogenie. Tak więc, w celu prawidłowego wykazania zgłoszenia w sprawozdaniu MZ-56, w wielu przypadkach konieczne jest skontaktowanie się z lekarzem w celu uzyskania dodatkowych informacji. | |
| 34. | Czy zgłoszony przez laboratorium dodatni wynik badania w kierunku pałeczek Salmonella można zgłosić w meldunku MZ-56 jako zachorowanie na salmonelozę, czy rozpoznanie musi być zgłoszone przez lekarza? |
| Do wykazania zachorowania na salmonelozę w MZ-56 nie wystarcza jedynie informacja z laboratorium o wyizolowaniu pałeczek Salmonella z materiału klinicznego. Zgodnie z definicją przyjętą na potrzeby nadzoru epidemiologicznego, jako "prawdopodobny" przypadek salmonelozy traktuje się "potwierdzenie laboratoryjne bez informacji na temat objawów klinicznych" to jednak nie dotyczy to wyników badań nosicieli i ozdrowieńców. W przypadku zgłoszenia przez laboratorium dodatniego wyniku badania niezbędne jest więc wyjaśnienie (w ramach wywiadu epidemiologicznego) w jakich okolicznościach doszło do wykonania badania - kto był badany, i dlaczego? | |
| 10.02.2005 r. | |
| 33. | W definicjach przypadków brak jest informacji jak rejestrować i wykazywać w sprawozdaniach oraz raportach zachorowania "o obrazie klinicznym zgodnym z opisem" lub "zgłoszone przez lekarza jako..." jeżeli wyniki badań laboratoryjnych nie potwierdzają lub wręcz wykluczają daną chorobę. Na przykład, czy zgłoszone przez lekarza zachorowanie na odrę należy zarejestrować jako przypadek "możliwy" także wówczas, gdy wynik badania serologicznego (przeciwciała w klasie IgM) był jednoznacznie ujemny? |
| Jeżeli wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych nie potwierdzają klinicznego rozpoznania (ale i nie wykluczają go) nie wpływa to na sposób zaklasyfikowania przypadku na potrzeby nadzoru epidemiologicznego. Klasyfikuje się go tak samo jak przypadek, w którym w ogóle nie wykonano badań laboratoryjnych. W sytuacji, gdy wyniki jednoznacznie wykluczają daną chorobę, zgłoszenie traktuje się jak "podejrzenie zachorowania", które nie zostało potwierdzone. W przytoczonym przykładzie, byłoby to jedynie "podejrzenie zachorowania na odrę". Jako "podejrzenie", nie byłoby więc wykazywane w MZ-56 (zostałoby natomiast wykazane w "Miesięcznym raporcie o zachorowaniach oraz podejrzeniach zachorowań na niektóre choroby zakaźne"). Uwaga: Należy pamiętać, że w przypadku niektórych testów/ badań laboratoryjnych uzyskanie wyniku ujemnego nie wyklucza zachorowania. | |
| 32. | W ogólnych zasadach stosowania definicji przypadków chorób zakaźnych (strona III) podano określenie przypadku możliwego, prawdopodobnego i potwierdzonego, natomiast definicje tych przypadków dla poszczególnych jednostek chorobowych są często zupełnie inne. Np. powiązanie epidemiologiczne na stronie III występuje opcjonalnie w określeniu przypadku prawdopodobnego, natomiast dla odry powiązanie to jest wymagane dla przypadku prawdopodobnego (w przypadku braku potwierdzenia laboratoryjnego), a dla grypy powiązanie epidemiologiczne jest konieczne w przypadku możliwym. |
| Ogólne zasady stosowania definicji przypadków przedstawiono schematycznie. Przytoczone w pytaniu rozbieżności wyjaśnia kolejny akapit zasad: "kwalifikacja w ramach wymienionych trzech poziomów zależy od cech epidemiologicznych poszczególnych chorób". | |
| 9.02.2005 r. | |
| 31. | W tytułach niektórych wierszy formularza MZ-56 występują określenia "u dzieci do lat 2" (wiersze 14, 20, 27 i 28) i "u dzieci w wieku 0-14 lat" (wiersz 76). W różnych opracowaniach statystycznych można również spotkać innego typu określenia, np. "poniżej 15 lat", "20 lat i powyżej". Jak należy rozumieć ww. określenia ? Czy do grupy "dzieci do lat 2" zalicza się dzieci w wieku poniżej 2 lat oraz dzieci, które mają dokładnie 2 lata (w dniu urodzin)? |
| W MZ-56 oraz w "Miesięcznym raporcie o zachorowaniach oraz podejrzeniach zachorowań na niektóre choroby zakaźne" (ale nie tylko) przyjmuje się, że dziecko urodzone 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2006 roku będzie dzieckiem w wieku "do lat 2", czyli "poniżej 2 lat", czyli w "w wieku 0-1 lat". 1 stycznia 2007 roku, rozpoczynając trzeci rok życia, znajdzie się w grupie "2 lata i powyżej". Zasada ta dotyczy także innych przedziałów wieku wyodrębnianych w MZ-56 lub "Miesięcznym raporcie". | |
| 30. | Jak należy wykazać przypadek posocznicy potwierdzonej hodowlą bakteryjną z krwi z jednoczesnymi objawami zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, gdy badaniem bakteriologicznym nie stwierdzono wzrostu bakteryjnego? PSSE zgłosiła w MZ-56 jeden przypadek posocznicy meningokokowej "potwierdzonej" badaniami krwi (w wierszu 52 wykazano: rubryka 5 = 1, rubryka 6 = 1, rubryka 7 = 1) oraz jeden przypadek zapalenia opon mózgowych - "prawdopodobny", gdyż nie wyhodowano bakterii z płynu mózgowego (w wierszu 50 wykazano: rubryka 4 = 1; rubryka 6 = 1; rubryka 7 = 1). Oba te zgłoszenia dotyczyły jednego zachorowania tej samej osoby. Jak należy wypełnić wiersz 49 "Choroba meningokokowa ogółem", jeśli jedno zachorowanie jest wykazane w kilku wierszach 50-53 na różnych poziomach zaklasyfikowania przypadku, skoro - zgodnie z objaśnieniami do sprawozdania (pkt. 3) - rubryka 6 powinna być sumą rubryk 3-5? Podobny problem może dotyczyć wierszy 138-142. |
| Na potrzeby nadzoru epidemiologicznego izolacja N. meningitidis z krwi jest wystarczająca dla potwierdzenia etiologii zapalenia opon mózgowych. Według definicji przypadku choroby meningokokowej opisane zachorowanie należy zakwalifikować jako przypadek "potwierdzony" (typowy obraz kliniczny oraz izolacja N. meningitidis z krwi) choroby meningokokowej przebiegającej pod postacią posocznicy i zapalenia opon mózgowych. Należy je zatem wykazać w wierszach 49, 50 i 52 w rubryce 5. Podobna zasada dotyczy także choroby inwazyjnej wywołanej przez H. influenzae (wiersze 138-142). | |
| 8.02.2005 r. | |
| 29. | Jak zaklasyfikować świnkę, która spełnia kryterium wyłącznie przypadku "możliwego" (zgodnie z definicją), a równocześnie rozpoznawane jest świnkowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, lecz w trakcie diagnostyki tego powikłania również nie wykonuje się badań laboratoryjnych, które pozwalałyby zaklasyfikować przypadek świnki jako "potwierdzony"? |
| Opisane zachorowanie należy wykazać jako "możliwy" przypadek świnki (wiersz 112), a także jako "wirusowe zapalenie opon mózgowych w innych chorobach objętych MZ-56" (wiersz 91). Z piśmiennictwa wynika, że zapalenie opon mózgowych współwystępujące z rozpoznaną klinicznie świnką prawie zawsze jest wywoływane przez wirus świnki, więc w opisanym przypadku należy uznać, pomimo braku potwierdzenia wirusologicznego, że było to zapalenie opon wywołane tym wirusem. | |
| 7.02.2005 r. | |
| 28. | Czy toksoplazmozę wrodzoną rejestruje się tylko pod pozycją 157, czy również pod pozycją 118? |
| We wcześniejszych latach toksoplazmozę wykazywano w dwu pozycjach sprawozdań MZ-56: w poz. "toksoplazmoza: ogółem" (kod B58 i P37.1 wg ICD-10) - obejmującej wszystkie zarejestrowane przypadki, łącznie z przypadkami toksoplazmozy wrodzonej, oraz w poz. "toksoplazmoza: w tym wrodzona" (kod P37.1) - wydzielającej z ogólnej liczby zachorowań przypadki toksoplazmozy wrodzonej. Od 2005 r. zmieniono sposób wykazywania w MZ-56 większości chorób wrodzonych, w tym toksoplazmozy. Toksoplazmozę wrodzoną obecnie wykazuje się tylko w jednej pozycji sprawozdania - w wierszu 157 (Kod P37.1). Pojedynczy kod (B58), niezależnie od nazwy jednostki chorobowej opisujący wiersz 118, wyklucza możliwość wykazania toksoplazmozy wrodzonej w tej drugiej pozycji. | |
| 3.02.2005 r. | |
| 27. | Jeżeli do PSSE wpłyną zgłoszenia o zachorowaniach, które były w roku poprzednim (czyli np. data zachorowania 27.12.04 r. a data zgłoszenia do PSSE 15.01.05 r.), czy w każdym przypadku należy robić korekty meldunków za 2004 rok? Takie przypadki są zawsze na przełomie roku i w przypadku korekt należy poprawić meldunek za miesiąc, kwartał i rok. |
| To co niewątpliwie należy robić w każdym takim przypadku, to ustalenie, dlaczego zachorowanie/a zgłoszono z opóźnieniem. Art. 20 ust. 3 "Ustawy o chorobach zakaźnych i zakażeniach" (Dz. U. 2001 r., Nr. 126, poz. 1384; z późn. zm.) nakłada na lekarza/ felczera obowiązek zgłaszania zachorowań do inspektora sanitarnego w ciągu 24 godz. Wykazywanie takich przypadków w sprawozdaniach MZ-56 w trybie korekty do wcześniejszych sprawozdań jest uzasadnione przede wszystkim wówczas, gdy opóźnienie w zgłoszeniu dotyczy np. zachorowania zakończonego zgonem (zapobiega żmudnemu wyjaśnianiu przyczyn rozbieżności pomiędzy rocznymi danymi GUS o przyczynach zgonów a danymi inspekcji sanitarnej), lub dotyczy choroby występującej w Polsce bardzo rzadko lub objętej specjalnym nadzorem epidemiologicznym (zapobiega np. wyjaśnianiu, dlaczego autorzy opracowań opartych na danych ze źródeł klinicznych podają inne liczby zachorowań niż autorzy korzystający z danych nadzoru epidemiologicznego). Korekta jest też niewątpliwie wskazana, gdy opóźnione zgłoszenia w znaczący sposób wpływają na liczbę przypadków zarejestrowanych na danym terenie w określonym czasie (wzrost liczby zachorowań może sugerować np. wystąpienie ogniska). Konieczność korygowania wcześniejszych danych jest w nadzorze epidemiologicznym nieuniknionym elementem codziennej pracy. | |
| 26. | Czy potwierdzony laboratoryjnie przypadek przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C to wykrycie tylko przeciwciał swoistych dla HCV, czy jednoczesne wykrycie kwasu rybonukleinowego HCV w materiale klinicznym? |
| Zgodnie z definicją wirusowego zapalenia wątroby typu C przyjętą na potrzeby nadzoru epidemiologicznego w krajach UE przypadek potwierdzony to "przypadek objawowy" potwierdzony laboratoryjnie przez "wykrycie przeciwciał swoistych dla HCV" lub przez "wykrycie kwasu nukleinowego HCV w materiale klinicznym". Definicja nie wymaga spełnienia obu laboratoryjnych kryteriów rozpoznania. Spełnienie wyłącznie kryterium laboratoryjnego nie jest jednak warunkiem wystarczającym do zaklasyfikowania zachorowania jako przypadku "potwierdzonego". | |
| 2.02.2005 r. | |
| 25. | W zgłoszeniu posocznicy A.41.8 zgłoszono jako chorobę współistniejącą bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu. Czy powyższe zachorowanie należy zarejestrować pod pozycją 58 (posocznica inna określona i nieokreślona) i równocześnie pod pozycją 143 (bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu w innych chorobach objętych Mz-56)? |
| Opisany przypadek należy wykazać w poz. 58 (posocznica - inna określona i nieokreślona) oraz w poz. 144 (bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu - inne określone). Wprawdzie w objaśnieniach do pozycji 143 (pkt 25) nie zostało to wyraźnie zaznaczone, ale nie należy w niej wykazywać przypadków zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych występujących w przebiegu posocznic. Rejestracja posocznic prowadzona jest w oparciu o zespół kliniczny. Tytuł poz. 143 "w innych chorobach objętych MZ-56" dotyczy jedynie chorób rejestrowanych jako jednostki chorobowe, a nie ze względu na zespół kliniczny. Podobnie należy postępować w przypadku wystąpienia "określonego bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu" w powiązaniu z zapaleniem płuc (należy wykazać je w poz. 151 oraz w poz. 144) lub ostrymi porażeniami wiotkimi u dziecka w wieku do 14 lat (należy wykazać je w poz. 76 oraz w poz. 144). Tę samą zasadę przyjęto również w pozycjach 87 i 91 druku MZ-56. | |
| 1.02.2005 r. | |
| 24. | W którym wierszu sprawozdania MZ-56 wykazać przypadek zachorowania typu "zachorowanie na chorobę X w przebiegu choroby Y", np. zapalenie opon mózgowych w przebiegu świnki? Czy traktować taki przypadek jako 1 zachorowanie czy jako 2 zachorowania? |
| Pytanie zbyt ogólne, by można było na nie odpowiedzieć. Sposób wykazywania przypadków konkretnych chorób omówiono w objaśnieniach zamieszczonych na formularzu sprawozdania. W podanym przykładzie, zgodnie z tymi objaśnieniami (pkt 18), w MZ-56 należy wykazać (uwzględniając definicję przypadku) zachorowanie na świnkę (poz. 112) oraz zachorowanie na wirusowe zapalenie opon mózgowych "w innych chorobach objętych MZ-56" (poz. 91). | |
| 23. | Jak wykazywać przypadki zachorowań na grypę u osób, od których dopiero pobrano wymazy do badania w kierunku grypy? Przypadków tych z reguły nie można zakwalifikować ani jako "możliwy" ani jako "potwierdzony", więc nie można ich podać w meldunku MZ-56 (tylko w MZ-55), samo badanie zaś trwa zwykle kilka tygodni. Czy dopiero po uzyskaniu wyników wykazywać te przypadki w MZ-56 w formie korekty meldunku? |
| W MZ-56 (także w "Miesięcznych raportach o zachorowaniach...") przyjęto, że zmiany w zaklasyfikowaniu poszczególnych przypadków zgłaszane są w trybie korekty do przesłanych wcześniej sprawozdań. Dotyczy to także sytuacji, w których zachorowania w ogóle nie były wykazane w MZ-56, bo w danej chwili nie spełniały kryteriów definicji, np. ze względu na brak wyników (lub informacji o wynikach) badań laboratoryjnych. (patrz odp. 4) | |
| 31.01.2005 r. | |
| 22. | Zgłaszanie przypadków grypy tylko według kryterium klinicznego nie wyczerpuje definicji przypadku "możliwego" i "potwierdzonego". Czy w tej sytuacji mogą być one wykazywane w meldunku MZ-56? |
| Oparte wyłącznie na kryterium klinicznym zbiorcze zgłoszenia zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę (MZ-55) nie dają podstawy do klasyfikowania poszczególnych zachorowań zgodnie z przyjętą definicją grypy i ewentualnego wykazywania tych zachorowań w MZ-56. W praktyce, oznacza to, że w ramach MZ-56 wykazywane mogą być głównie przypadki zachorowań identyfikowane w ramach prowadzonego przez Inspekcję Sanitarną programu Nadzoru nad Grypą/ Sentinelu (badania wirusologiczne i serologiczne w kierunku zakażeń wirusami grypy). | |
| 21. | Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej zgłosił 3 przypadki grypy. Zachorowały osoby z różnych środowisk nie mających ze sobą kontaktu. Czy przypadki te rejestrować jako grypę? |
| Jeżeli nie ustalono epidemiologicznego powiązania tych osób z przypadkiem grypy potwierdzonej laboratoryjnie (jak tego wymaga aktualna definicja zachorowania na grypę przyjęta w krajach UE, w tym w Polsce) zachorowania te nie mogą być zarejestrowane i wykazane w MZ-56 jako grypa. Z punktu widzenia przyjętej definicji, są to co najwyżej "podejrzenia zachorowań na grypę" i jako takie powinny zostać wykazane w MZ-55. (patrz odp. 13) | |
| 20. | Czy zgłoszone przez lekarza "podejrzenie zachorowania na świnkę" może zostać wykazane w MZ-56 jako przypadek "możliwy"? |
| Zgodnie z definicją świnki przyjętą na potrzeby nadzoru, jako przypadek "możliwy" traktuje się przypadek rozpoznany (i zgłoszony) przez lekarza jako "świnka", a nie jako "podejrzenie świnki", tak więc podejrzenie zachorowania na tę chorobę nie może być wykazane w MZ-56 jako przypadek "możliwy". W każdej takiej sytuacji należy jednak upewnić się, czy zgłoszone podejrzenie nie spełnia kryteriów przypadku prawdopodobnego lub potwierdzonego. Podejrzenie zachorowania na świnkę powiązane epidemiologicznie z przypadkiem potwierdzonym może być wykazane jako przypadek "prawdopodobny" jeżeli ustalono, że obraz kliniczny choroby był zgodny z opisem. Zgłoszone przez lekarza podejrzenie zachorowania może również zostać wykazane jako przypadek "potwierdzony" jeżeli zostało potwierdzone laboratoryjnie. | |
| 24.01.2005 r. | |
| 19. | Proszę o podanie podstawy prawnej obowiązku zgłaszania zatruć chemicznych. |
| Ponieważ przywoływanie (jako podstawy prawnej) "Instrukcji Nr 7/73 Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 20 marca 1973 r. w sprawie zawiadomienia o zatruciu (podejrzeniu) związkami chemicznymi" (Dz. Urz. MZiOS, 1973 r., Nr 10, poz. 50) może budzić uzasadnione wątpliwości, a nie znaleźliśmy innego aktu prawnego regulującego zgłaszanie zatruć środkami chemicznymi, wystąpiliśmy do Departamentu Organizacyjno-Prawnego GIS o jednoznaczne rozstrzygnięcie tej kwestii. | |
| 20.01.2005 r. | |
| 18. | Czy zgłoszony przez laboratorium dodatni wynik badania kału w kierunku Ascaris lumbricoides można zgłosić w meldunku MZ-56 jako zachorowanie na glistnicę? Czy rozpoznanie musi być zgłoszone przez lekarza zlecającego badanie? |
| Zgłoszenie dodatniego wyniku badania koproskopowego w kierunku Ascaris lumbricoides należy traktować jako wystarczające dla wykazania zachorowania na glistnicę w MZ-56. (Podobnie jak w przypadku dodatniego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku G. lamblia i wykazania zachorowania na lambliozę - por. definicja przypadku tej choroby.) W tej sytuacji, do wykazania zachorowania przez stację sanitarno-epidemiologiczną nie jest niezbędne otrzymanie zgłoszenia od lekarza zlecającego badanie. Niezbędne jest natomiast wyjaśnienie, dlaczego zachorowanie nie zostało zgłoszone. (Nieznajomość "Ustawy o chorobach zakaźnych i zakażeniach"?) | |
| 17. | W jakiej formie należy rejestrować zgłoszone przez laboratorium biologiczne czynniki chorobotwórcze? |
| Sposób prowadzenia rejestracji dodatnich wyników badań laboratoryjnych zgłaszanych przez laboratoria określa (ramowo) rozporządzenie Ministra Zdrowia (Dz.U. 2003 r., Nr 90, poz. 854). Należy sądzić, że doprecyzowanie sposobu prowadzenia rejestracji nastąpi po ukazaniu się rozporządzenia Ministra Zdrowia regulującego formę i tryb zgłaszania wyników badań laboratoryjnych. (patrz odp. 16) | |
| 16. | Na jakich formularzach laboratorium powinno zgłaszać wykryte biologiczne czynniki chorobotwórcze podlegające obowiązkowi zgłaszania? |
| Wzory formularzy zgłoszeń wyników badań laboratoryjnych, o których mowa w "Ustawie z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach" nie zostały, jak dotychczas, określone przez Ministra Zdrowia. Zawartość zgłoszeń określa Art. 21 ust. 4 - 6 wspomnianej ustawy (Dz. U. 2001 r., Nr. 126, poz. 1384; z późn. zm.). | |
| 17.01.2005 r. | |
| 15. | Czy rejestrować paciorkowcowe zapalenie gardła, jeżeli tak, to pod jaką pozycją? |
| Od 1 stycznia 2002 r., tj. od wejścia w życie "Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach", nie obowiązuje już w Polsce zgłaszanie zachorowań na "paciorkowcowe zapalenie gardła". W latach 2002-2004, wobec dyskusji toczących się wokół listy chorób objętych ustawą i zapowiedzi jej nowelizacji, pozycję "paciorkowcowe zapalenie gardła" utrzymano w sprawozdaniach MZ-56, dane o liczbie zarejestrowanych zachorowań publikowane w biuletynach "Choroby zakaźne i zatrucia" opatrywane były jednak przypisem: "rejestracja niepełna". W MZ-56 na 2005 r. pozycję tę pominięto. Należy jednak zauważyć, że w wykazie biologicznych czynników chorobotwórczych wspomnianej ustawy, jako podlegające obowiązkowemu zgłaszaniu przez laboratoria, znajdują się zakażenia Streptococcus pyogenes - inwazyjne i penicylinooporne. | |
| 14. | Czy grypę (o której zwykle nie wiemy, czy ma powiązanie epidemiologiczne z przypadkiem potwierdzonym) mamy zgłosić tylko w rubryce 6 (razem) ? |
| Zgodnie z objaśnieniami do MZ-56 (pkt 3), liczba zachorowań wykazana w rubryce 6 musi być zgodna z sumą liczb wykazanych w rubrykach 3, 4 i 5 danego wiersza. Dotyczy to także zachorowań na grypę. W MZ-56 wykazuje się obecnie jedynie przypadki grypy zaklasyfikowane jako "potwierdzone" lub "możliwe". (patrz odp. 13) | |
| 13. | W definicji przypadków chorób zakaźnych "grypa", jako zachorowanie, ma tylko dwa z trzech możliwych przypadków i oba sprawiają problem ze zgłoszeniem. Ponieważ zgłoszeniu podlegałyby tylko zachorowania potwierdzone laboratoryjnie i ewentualnie osoby, które mogły mieć kontakt z taką osobą. |
| Faktycznie, w chwili obecnej w MZ-56 (wiersze 149-150) wykazuje się grypę jedynie wówczas, gdy obraz kliniczny jest zgodny z opisem oraz spełnione są laboratoryjne kryteria rozpoznania (przypadek potwierdzony), lub gdy obraz kliniczny jest zgodny z opisem oraz ustalono powiązanie epidemiologiczne (przypadek możliwy). Nie zmieniają się natomiast zasady wykazywania zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę w sprawozdaniach MZ-55. | |
| 12. | Jak ma wyglądać, począwszy od 1.01.2005 r., proces zgłaszania przez lekarzy zachorowań ujętych w nowych definicjach przypadków chorób zakaźnych? Gdzie umieścić klasyfikację przypadku zachorowania (możliwy, prawdopodobny, potwierdzony) na obecnie obowiązujących formularzach zgłoszeń zachorowań (podejrzeń zachorowań) na chorobę zakaźną? |
| Wprowadzenie definicji nie zmienia sposobu zgłaszania zachorowań i podejrzeń zachorowań przez lekarzy. Nie zmienia też formularzy zgłoszeń. Gdyby lekarze zgłaszający zachorowania musieli jednocześnie dokonywać ich zaklasyfikowania z punktu widzenia przyjętych definicji, musieliby także w wielu sytuacjach zastępować inspekcję sanitarną i prowadzić np. dochodzenia epidemiologiczne. | |
| 16.01.2005 r. | |
| 11. | Zgodnie z instrukcją wypełniania MZ-56 pola zaciemnione nie mogą być wypełniane, więc nasuwa się pytanie dotyczące np. zgłoszenia zachorowania na ospę wietrzną, w jaki sposób zgłaszać zachorowania na tą chorobę, czy tylko w formie sumarycznej, bez rozbicia na przypadek: możliwy, prawdopodobny czy potwierdzony; podobnych zachorowań jest kilkanaście? |
| Choroby, dla których nie podano definicji przypadków są rejestrowane i wykazywane w sprawozdaniach MZ-56, tak jak w poprzednich latach. Wykazuje się jedynie ogólną liczbę zarejestrowanych przypadków (rubryka 6), w tym liczbę przypadków hospitalizowanych (rubryka 7). W 2005 roku listę chorób, dla których wprowadzono definicje, zawężono do niezbędnego minimum, mając na uwadze techniczne ograniczenia w pracy szeregu stacji sanitarno-epidemiologicznych. W kolejnych latach należy oczekiwać wprowadzenia definicji dla wszystkich rejestrowanych w Polsce chorób i zakażeń. | |
| 15.01.2005 r. | |
| 10. | Czy zgłoszone przez lekarza podejrzenie zachorowania (nie zachorowanie) może być zaklasyfikowane jako przypadek "możliwy" i wykazane w sprawozdaniu? |
| Tak, również jako przypadek "prawdopodobny" czy "potwierdzony", jeżeli spełnione są kryteria podane w definicji. | |
| 14.01.2005 r. | |
| 9. | Czy w MZ-56 wiersz 105 (wzw typu B+C ) jest sumą wierszy 102, 103 i 104? Nie powinien, gdyż występują zachorowania wzw typu B+C. |
| Rzeczywiście, nie powinien być sumą tych wierszy, ale też nią nie jest. W wierszu 105 - zgodnie z objaśnieniem do tej pozycji formularza (pkt 21) - należy wykazać "łączną liczbę koinfekcji HBV/HCV spośród wykazanych w wierszach 102 lub 103 i 104", czyli podać łączną liczbę osób, u których rozpoznano ostre wzw B (wykazane w wierszu 102) współwystępujące z wzw typu C (wykazanym w wierszu 104) oraz osób, u których rozpoznano przewlekłe wzw B (wykazane w wierszu 103) współwystępujące z wzw C (wykazanym w wierszu 104). Inaczej: koinfekcja HBV/HCV wykazywana jest równocześnie w trzech wierszach. I tak, przypadek osoby, u której rozpoznano ostre wzw B i wzw C jest wykazywany równocześnie w wierszach 102, 104 i 105; natomiast przypadek osoby, u której rozpoznano przewlekłe wzw B i wzw C - w wierszach 103, 104 i 105. | |
| 8. | Czy w druku MZ-56 w wierszu 24 (wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe - nieżyt jelitowy wywołany przez rotawirusy) winny się znaleźć przypadki z wiersza 27 (wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2)? |
| Wszystkie przypadki zakażeń jelitowych u dzieci do lat 2 wykazywane w wierszu 27, winny także zostać uwzględnione (wykazane) w ogólnej liczbie zachorowań wywołanych przez poszczególne czynniki, tj. w wierszach 24 (rotawirusy), 25 (czynnik Norwalk) lub 26 (inne), w zależności od czynnika etiologicznego. Inaczej: każdy przypadek zakażenia jelitowego wykazany w wierszu 24 (rotawirusy), 25 (czynnik Norwalk) lub 26 (inne), jeżeli dotyczył dziecka do lat 2 powinien być niezależnie wykazany także w wierszu 27 (bez wydzielania czynników). Jest o tym mowa w objaśnieniach do formularza (pkt 8). Analogiczny sposób wykazywania zachorowań zastosowano też w innych miejscach MZ-56 (np. bakteryjne zatrucia pokarmowe), w celu uniknięcia nadmiernego rozszerzania tego sprawozdania. | |
| 7. | Czy w pozycji 110 - bezobjawowy stan zakażenia wirusem HIV, należy wykazywać nowo wykrytych nosicieli na podstawie dodatnich wyników badań laboratoryjnych otrzymanych z laboratoriów, czy tylko przypadki zgłoszone do stacji sanitarnych przez lekarzy na "Formularzu zgłoszenia zachorowania na AIDS lub zakażenia HIV"? |
| W MZ-56 wykazuje się zarówno przypadki zakażenia HIV zgłoszone przez lekarzy jak i te zgłoszone przez laboratorium, o ile spełniają kryteria definicji i nie były odnotowane wcześniej. Niezależnie, o każdym takim przypadku należy przesłać raport indywidualny do Zakładu Epidemiologii PZH, tak jak w przypadku zachorowania na AIDS. Do czasu wprowadzenia odrębnych wzorów raportów dla zakażeń HIV zaleca się korzystanie z formularza "Raportu o zachorowaniu na AIDS...", w którym wypełnić należy punkty 1-14, i zamieścić w "Uwagach" informację na temat powodu wykonywania badania oraz nazwy laboratorium wykonującego test potwierdzający zakażenie HIV. Jeżeli po porównaniu zgłoszenia z rejestrem zakażeń HIV Zakład Epidemiologii stwierdzi, że przypadek został już zarejestrowany wcześniej, WSSE otrzyma informację zwrotną w celu skorygowania własnych danych. | |
| 13.01.2005 r. | |
| 6. | Proszę o wyjaśnienie, w jakiej pozycji wykazać zatrucie jadem kiełbasianym (poz.16) jednej osoby, u której rozpoznanie postawiono na podstawie objawów klinicznych i ustalonego w wywiadzie spożycia konserwy nabytej lub wykonanej w domu? |
| Definicja botulizmu przyjęta w UE wyklucza możliwość zaklasyfikowania takiego zatrucia jako przypadku "prawdopodobnego", a kategorii "możliwy" nie uwzględnia. Tym samym przypadek taki od 2005 roku w ogóle nie może być wykazany w MZ-56. Definicje botulizmu przyjmowane na potrzeby nadzoru epidemiologicznego w innych krajach są czasami mniej rygorystyczne, pozwalając na zaklasyfikowanie przypadku jako "prawdopodobnego" jeżeli obraz kliniczny choroby odpowiada botulizmowi, a z wywiadu epidemiologicznego wynika, że chory spożywał np. konserwy domowej produkcji (jak w definicji CDC). Przyjmując w Polsce definicję UE bez jakichkolwiek zmian, wychodzono z założenia, że we wszystkich przypadkach zachorowań i podejrzeń zachorowań na tzw. choroby alarmowe (do których zalicza się botulizm) dążyć należy do laboratoryjnego (ew. epidemiologicznego) potwierdzenia lub wykluczenia choroby. W sprawie konieczności wykonywania badań laboratoryjnych w przypadkach sporadycznych podejrzeń zatrucia jadem kiełbasianym (ew. zmodyfikowania definicji) będziemy mogli wypowiedzieć się ostatecznie po skonsultowaniu problemu z Głównym Inspektoratem Sanitarnym. | |
| 5. | Dlaczego w pozycji 8 - zakażenia jelitowe wywołane przez E.coli biegunkotwórczą pozostawiono miejsce na przypadki możliwe, chociaż definicja takich nie przewiduje? |
| Był to błąd we wzorze formularza MZ-56. Zawiniła korekta. Inny taki błąd wystąpił w pozycji 74 (ostre nagminne porażenie dziecięce wywołane wirusem pochodzenia szczepionkowego - cVDPV). Przepraszamy. Wzór umieszczony w dniu dzisiejszym na naszej stronie internetowej błędów tych już nie zawiera. Do "Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej" przesłano wzór prawidłowy. | |
| 4. | W jaki sposób należy wykazać przypadki zachorowań - potwierdzone, wykazane wcześniej jako możliwe czy prawdopodobne? |
| W sprawozdaniach MZ-56 oraz w "Miesięcznych raportach o zachorowaniach..." zmiany w zaklasyfikowaniu poszczególnych przypadków należy zgłaszać w trybie korekty do przesłanych wcześniej sprawozdań/ raportów. Zdajemy sobie sprawę, że może to być uciążliwe dla stacji sanitarno-epidemiologicznych (szczególnie dla stacji wojewódzkich). Proszę jadnak wziąć pod uwagę, że jeszcze bardziej uciążliwe będzie to dla odbiorcy tych danych na poziomie centralnym, czyli dla Zakładu Epidemiologii PZH. | |
| 12.01.2005 r. | |
| 3. | Żadne zachorowanie na świnkę, z kilkudziesięciu zgłoszonych do naszej powiatowej stacji, nie spełnia kryteriów definicji Unii Europejskiej. Badania serologiczne wykonywane są niezmiernie rzadko, tym samym nikłe są szanse na wykazanie w sprawozdaniach zarówno obecnych jak i przyszłych zachorowań. |
| Problem nie dotyczył wyłącznie świnki. Dostarczone 10.01.2005 r. wojewódzkim stacjom sanitarno-epidemiologicznym do stosowania m.in. przy sporządzaniu sprawozdań MZ-56 "Definicje przypadków chorób na potrzeby nadzoru epidemiologicznego", oprócz definicji polskich, zawierają także oryginalne definicje UE lub definicje UE przystosowane do potrzeb nadzoru w Polsce. W przypadku świnki "dostosowanie" polegało na dopuszczeniu stosowania kategorii "możliwy", dla zachorowań "rozpoznanych przez lekarza jako świnka". Przesłane stacjom "Definicje" - jako plik w formacie PDF, 543 KB - można pobrać stąd. | |
| 2. | Przy kilkunastu (?) chorobach w MZ-56 zaciemniono pola przewidziane do wpisania liczby zachorowań według definicji, tymczasem w "Definicjach przypadków chorób zakaźnych" podano definicje tych chorób i sposób klasyfikowania zgłoszeń (np. różyca, płonica, borelioza itd.). Czy w takiej sytuacji w MZ-56 podać tylko liczbę "Razem"? |
| Wzór formularza MZ-56 został zmieniony. Jego nowa wersja (stosowana poczynając od Meldunku 1/A/05) została rozesłana do wszystkich wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych 24.12.2004 r. Nowy wzór można też pobrać jako dokument WORD'97 stąd, a jako PDF stąd. | |
| 11.01.2005 r. | |
| 1. | Kto powinien klasyfikować zachorowania według wprowadzonych definicji? Zgłaszający te zachorowania lekarze, czy pracownicy stacji sanitarno-epidemiologicznych, którzy nie zawsze są lekarzami? |
| Klasyfikacji przypadków dokonują pracownicy stacji sanitarno-epidemiologicznych opierając się na informacjach zebranych od lekarzy, którzy dokonali zgłoszeń, oraz na informacjach z innych źródeł, np. zebranych w trakcie dochodzeń epidemiologicznych. Wyraźnie określa to §4.1. „Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2003 r. w sprawie sposobu prowadzenia rejestrów zachorowań...” (Dz. U. Nr 90, poz. 854). | |
| inne pytanie | |
| © NIZP-PZH | |